VERSCHIL IN STRALINGSHOEKEN
De stralingshoek van een armatuur geeft weer op welke manier de verlichting uit het armatuur straalt. De hoogte van het getal geeft de breedte van de straling weer. Zo staat 180 graden gelijk aan een brede lichtbundel en grote openingshoek. Het licht beslaat dan een groot vlak en kan een grote wand of een object zoals een reclamebord uitlichten. Bij een kleine stralingshoek van bijvoorbeeld 15 graden is er daarentegen sprake van een smalle lichtbundel waarmee heel specifiek focus op één object gelegd kan worden. Ook wordt dit gebruikt om een visueel effect op een wand te creëren. Een armatuur met een kleine stralingshoek wordt ook wel een spotlight genoemd. Door het licht te bundelen, zal de lichtsterkte (op een gelijke afstand) sterker zijn dan licht met een grotere stralingshoek.
Hieronder een mooi overzicht van de E-line Next LED lichtlijnen familie. Een lichtlijn met veel mogelijke toepassingsgebieden, voor iedere situatie is een bijpassende optiek beschikbaar. In totaal kent de familie 15 optieken.
REFLECTOR
De verlichting uit een armatuur straalt in principe alle kanten op, maar met behulp van een reflector of lenzen kan het licht gebundeld worden. Een ludiek voorbeeld: een bolvormige gloeilamp heeft een openingshoek van 340°. De reflectorlampjes in een huis-tuin-en-keuken plafondspot zullen doorgaans een openingshoek van 60° hebben. Hierdoor zal de stralingshoek van 340° naar 60° verminderen, zodat al het opgewekte licht zoveel mogelijk naar het te verlichten oppervlak wordt gestuurd.
Ook de afwerking van een armatuur kan van invloed zijn op de stralingshoek van de lichtbundel. Zo kan het zijn dat de lichtstraal door de randen van het armatuur wordt afgeblokt. In sommige armaturen, zoals een TL-bak, zit de reflector niet in de lichtbron zelf, maar in het armatuur. De stralingshoek van een LED strip, zonder lenzen of behuizing, is doorgaans rond de 110°.
Een mooi voorbeeld hieronder van de nieuwe E-line Next LED armaturen van TRILUX. Beide armaturen kennen dezelfde behuizing, zelfde driver en zelfde LED-units. Door het toepassen van een andere optische afscherming (links een translucide afscherming van PMMA, rechts extreem diepstralende lenzen). Je ziet hier goed wat het effect en de eventuele toepassing van de verschillende armaturen is. Links wordt gebruikt in ruimten met een niet al te hoge plafondhoogte waar egaal strooilicht gewenst is. Rechts is een ideaal voor het toepassen op grotere hoogte, gepositioneerd tussen de stellingen in een logistieke hal.
ASYMMETRISCHE STRALINGSHOEK
Naast brede en smalle(re) bundels bestaan er armaturen die een openingshoek hebben die niet symmetrisch is. Eén kant van het armatuur straalt in dit geval een brede lichtbundel uit, terwijl de andere kant bijna geen licht opstraalt. Dit wordt bijvoorbeeld toegepast bij de aanlichting van wanden of reclameborden in de retailsector. Het licht schijnt dan wel op de wand, maar niet op de vloer, of wel op het reclamebord, zonder de toeschouwer te verblinden.
Hieronder opnieuw een mooi voorbeeld van de E-line Next LED lichtlijn. Opnieuw dezelfde behuizing, driver en LED-units als de PMMA-afscherming en de lenzenoptiek hierboven, echter afgewerkt met een asymmetrische optiek (links en rechts stralend).
SPELEN MET STRALINGSHOEKEN
Het is je wellicht al duidelijk dat er mogelijkheden ten over zijn om door middel van een stralingshoek het juiste effect te creëren. Een lichtadviseur zal er altijd over nadenken welke stralingshoek wordt toegepast bij het maken van een lichtplan. Door het speelse effect van brede en smalle(re) bundels kun je architectuur, de functie van een ruimte of gebouw immers versterken. Zo kun je met een smalle lichtbundel een specifiek onderdeel of object benadrukken, terwijl een brede lichtbundel als strijklicht langs een wand de structuur van het materiaal laat zien. Bovendien zijn er door de asymmetrische stralingshoek ook nog eens armaturen waarbij je dit kun combineren.